13 Hiểu Lầm Về Vắc Xin COVID-19

Nội dung chính

Hiện nay, các nhà khoa học đã làm việc không mệt mỏi để tạo ra vắc xin an toàn và hiệu quả để bảo vệ chúng ta chống lại SARS-CoV-2. Nhưng khi nhiều chính phủ triển khai vắc-xin COVID-19, có rất nhiều thông tin sai lệch và sự do dự liên quan đến vắc-xin.
Một số người chống lại vắc xin (anti-vắc-xin) cho rằng vắc-xin gây ra nhiều bệnh y tế, trong khi trên thực tế, vắc xin đã cứu sống hàng triệu người.
Trong bài viết này, chúng tôi đề cập đến một số lầm tưởng phổ biến nhất liên quan đến vắc xin COVID-19. Mặc dù nó sẽ không thuyết phục được những người anti-vắc-xin, nhưng chúng tôi hy vọng rằng thông tin này sẽ hữu ích cho những ai đang do dự. Một số vấn đề chúng tôi muốn hóa giải hiểu lầm đó là:

Vắc xin không an toàn, vì chúng được phát triển quá nhanh
Vắc xin sẽ làm thay đổi DNA trong cơ thể
Vắc xin COVID-19 có thể khiến bạn mắc COVID-19
Vắc xin chứa một vi mạch
Vắc xin COVID-19 có thể khiến bạn vô sinh
Vắc xin COVID-19 chứa mô bào thai
Những người đã bị COVID-19 không cần tiêm vắc xin
Sau khi chích ngừa vắc-xin, bạn không thể mắc bệnh
Khi tôi đã được tiêm phòng, tôi có thể tiếp tục cuộc sống bình thường, không cần lo đại dịch xung quanh
Vắc xin sẽ bảo vệ khỏi COVID-19 suốt đời
Những người có bệnh nền không thể dùng tiêm phòng
Những người có hệ thống miễn dịch kém không thể tiêm vắc-xin
Người lớn tuổi không thể chủng ngừa

1. Vắc xin không an toàn, vì chúng được phát triển quá nhanh
Đúng là các nhà khoa học đã phát triển vắc xin COVID-19 nhanh hơn bất kỳ loại vắc xin nào khác cho đến nay - dưới 1 năm. Vắc-xin phá kỷ lục trước đó là vắc xin phòng bệnh quai bị , được phát triển trong 4 năm.
Có một số lý do khiến vắc-xin COVID-19 được phát triển nhanh hơn, nhưng không lý do nào làm giảm tính an toàn của nó.
Ví dụ, các nhà khoa học đã không bắt đầu từ con số không. Mặc dù SARS-CoV-2 là mới đối với khoa học, nhưng các nhà nghiên cứu đã nghiên cứu coronavirus trong nhiều thập kỷ.
Ngoài ra, vì COVID-19 đã lan đến mọi lục địa trên trái đất, nên quá trình phát triển vắc-xin liên quan đến sự hợp tác chưa từng có trên toàn thế giới. Và, trong khi nhiều nỗ lực khoa học gặp khó khăn về kinh phí, các nhà nghiên cứu COVID-19 đã nhận được tài trợ từ nhiều nhà tài trợ.
Một yếu tố khác làm chậm quá trình phát triển vắc xin là việc tuyển dụng tình nguyện viên. Trong trường hợp của COVID-19, không thiếu người muốn giúp đỡ.
Ngoài ra, trong các trường hợp bình thường, các thử nghiệm lâm sàng được thực hiện tuần tự. Nhưng trong trường hợp này, các nhà khoa học có thể chạy một số thử nghiệm đồng thời, giúp tiết kiệm rất nhiều thời gian.
Những yếu tố này và hơn thế nữa có nghĩa là vắc-xin có thể được phát triển nhanh chóng mà không ảnh hưởng đến sự an toàn.
Nói tóm lại: việc xác định virus nhanh hơn; chúng tôi đã có kinh nghiệm với các mầm bệnh tương tự; công nghệ đã phát triển từ những năm 1980; mọi chính phủ trên trái đất đều có quyền lợi đặc biệt; và có rất ít hạn chế về tài chính.
2. Vắc xin sẽ làm thay đổi DNA của tôi
Một số vắc-xin COVID-19, bao gồm vắc xin Pfizer-BioNTech và Moderna, dựa trên công nghệ RNA thông tin (mRNA). Các loại vắc-xin này hoạt động khác với các loại vắc-xin truyền thống.
Vắ- xin trước đây đưa mầm bệnh bất hoạt hoặc một phần mầm bệnh vào cơ thể để “dạy” cơ thể cách tạo ra phản ứng miễn dịch.
Ngược lại, vắc xin mRNA cung cấp các hướng dẫn tạo ra protein của mầm bệnh cho tế bào của chúng ta. Khi protein được tạo ra, hệ thống miễn dịch sẽ phản ứng với nó, mồi nó để phản ứng lại các cuộc tấn công trong tương lai của cùng một mầm bệnh.
Tuy nhiên, mRNA không quanh quẩn trong cơ thể, và nó không được tích hợp vào DNA của chúng ta. .
Trên thực tế, mRNA thậm chí sẽ không đến được nhân tế bào, nơi chứa DNA của chúng ta.
3. Vắc-xin COVID-19 có thể khiến bạn mắc COVID-19
Vắc-xin COVID-19 không thể gây bênh COVID-19. Bất kể loại vắc xin nào cũng không chứa vi rút sống. Bất kỳ tác dụng phụ nào, chẳng hạn như nhức đầu hoặc ớn lạnh, là do phản ứng miễn dịch chứ không phải do nhiễm trùng.
4. Vắc xin có chứa một vi mạch
Một cuộc thăm dò của YouGov được thực hiện ở Mỹ vào năm ngoái đã hỏi 1.640 người một loạt câu hỏi về COVID-19. Đáng kinh ngạc, 28% người được hỏi tin rằng Bill Gates có kế hoạch sử dụng vắc xin COVID-19 như một phương tiện để cấy vi mạch vào dân số.
Theo một số người, vi mạch này sẽ cho chính quyền theo dõi mọi hành động của họ. Trên thực tế, điện thoại di động của bạn đã hoàn thành nhiệm vụ đó một cách dễ dàng.
Không có bằng chứng cho thấy bất kỳ loại vắc xin COVID-19 nào có chứa vi mạch.
Mặc dù c một số người tin rằng vắc-xin có chứa các thẻ nhận dạng tần số vô tuyến. Chúng bao gồm một bộ phát đáp vô tuyến, máy thu vô tuyến và máy phát. Không thể thu nhỏ các thành phần này đến kích thước đủ nhỏ để vừa với đầu kim.
5. Vắc xin COVID-19 có thể khiến bạn vô sinh
Không có bằng chứng cho thấy vắc xin COVID-19 ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Tương tự, không có bằng chứng nào cho thấy chúng sẽ gây nguy hiểm cho những lần mang thai sau này.
Tin đồn này bắt đầu vì mối liên hệ giữa protein đột biến được mã hóa bởi vắc xin dựa trên mRNA và một protein có tên là syncytin-1. Syncytin-1 rất quan trọng để nhau thai bám vào tử cung trong thai kỳ.
Tuy nhiên, mặc dù protein đột biến có chung một số axit amin với syncytin-1, chúng thậm chí không gần giống nhau đến mức gây nhầm lẫn cho hệ thống miễn dịch.
Tin đồn dường như bắt đầu được sự ủng hộ của Tiến sĩ Wolfgang Wodarg. Vào tháng 12 năm ngoái, ông đã kiến nghị Cơ quan Dược phẩm Châu Âu tạm dừng các thử nghiệm vắc xin COVID-19 ở Liên minh Châu Âu. Trong số các mối quan tâm của ông là "vấn đề" syncytin-1 đã đề cập ở trên.
Tiến sĩ Wodarg có tiền sử hoài nghi đối với vắc xin và đã hạ thấp mức độ nghiêm trọng của đại dịch COVID-19. Tiến sĩ Wodarg và cựu phó chủ tịch kiêm nhà khoa học chính của hãng dược phẩm Pfizer Inc. đã tham gia lên tiếng để đưa ra tuyên bố về vắc-xin gây vô sinh, do đó làm dấy lên lo ngại lan rộng.
Tuy nhiên, không có bằng chứng cho thấy bất kỳ loại vắc xin COVID-19 nào ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
6. Vắc xin COVID-19 chứa mô bào thai
Trong nhiều năm, những người anti-vắc-xin đã lan truyền tin đồn rằng vắc-xin có chứa mô bào thai. Cả vắc-xin COVID-19 và bất kỳ vắc-xin nào khác đều không chứa bất kỳ mô nào từ bào thai.

Tiến sĩ Michael Head, một nhà nghiên cứu cấp cao tại Đại học Southampton ở Vương quốc Anh, nói với BBC rằng "Không có tế bào thai nhi nào được sử dụng trong bất kỳ quy trình sản xuất vắc xin nào."

7. Những người đã bị COVID-19 không cần tiêm vắc xin
Ngay cả những người đã có kết quả xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2 trong quá khứ cũng nên tiêm phòng vắc-xin. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) cho biết rằng:
“Do các nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng liên quan đến COVID-19 và thực tế là có thể tái nhiễm COVID-19, nên tiêm vắc xin [a] cho bạn bất kể bạn đã bị nhiễm [SARS-CoV-2] hay chưa.”
Cũng có khả năng là xét nghiệm ban đầu cho kết quả dương tính giả - nói cách khác, xét nghiệm cho kết quả dương tính, nhưng không có nhiễm vi-rút. Vì lý do này, tốt hơn hết là bạn nên thận trọng.
8. Sau tiêm phòng vắc xin, bạn sẽ không bị nhiễm bệnh nữa
Thuốc chủng ngừa COVID-19 được thiết kế để ngăn ngừa mọi người bị bệnh sau khi nhiễm SARS-CoV-2. Tuy nhiên, một người đã được chủng ngừa vẫn có thể bị lây bệnh, có nghĩa là họ cũng có thể truyền vi-rút.
Vì các nhà khoa học vẫn chưa biết liệu vắc-xin có ngăn ngừa nhiễm trùng hay không, một khi một người đã được tiêm vắc-xin, họ nên tiếp tục đeo khẩu trang ở nơi công cộng, rửa tay và tập cách xa theo khuyến cáo của chính quyền khu vực.
9. Một khi tôi đã được tiêm phòng, tôi có thể tiếp tục cuộc sống bình thường không cần lo về bệnh dịch xung quanh
Thật không may, vì những lý do đã đề cập ở trên, điều này không đúng.
10. Vắc xin sẽ bảo vệ khỏi COVID-19 suốt đời
Vì các nhà khoa học mới chỉ nghiên cứu về loại virus này trong khoảng 1 năm, nên chúng ta không biết khả năng miễn dịch sẽ kéo dài bao lâu. WHO cho biết rằng: “Còn quá sớm để biết liệu vắc xin COVID-19 có cung cấp sự bảo vệ lâu dài hay không”
Có thể là chúng ta sẽ cần tiêm phòng COVID-19 hàng năm, giống như cách chúng ta làm với tiêm phòng cúm .
11. Những người có bệnh nền từ trước không thể dùng vắc xin
Điều này là không đúng sự thật. Những người mắc hầu hết các bệnh đã có - bao gồm bệnh tim , tiểu đường và bệnh phổi - có thể dùng vắc-xin COVID-19. Tuy nhiên, nếu bất cứ ai lo lắng, luôn nên nói chuyện với bác sĩ.
Trên thực tế, vì có bệnh nền, chẳng hạn như béo phì và bệnh tim, có thể làm tăng nguy cơ phát triển các triệu chứng COVID-19 nghiêm trọng hơn, nên việc tiêm chủng thậm chí còn quan trọng hơn đối với những người có vấn đề sức khỏe từ trước.
Có một ngoại lệ: những người bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào của vắc-xin không nên tiêm. Bất kỳ ai đã từng bị dị ứng với bất kỳ loại vắc xin nào trong quá khứ nên nói chuyện với bác sĩ của họ.

Tuy nhiên, CDC khuyến cáo “những người có tiền sử phản ứng dị ứng nghiêm trọng không liên quan đến vắc-xin hoặc thuốc tiêm - chẳng hạn như dị ứng thức ăn, vật nuôi, nọc độc, môi trường hoặc mủ cao su - nên tiêm phòng. Những người có tiền sử dị ứng với thuốc uống hoặc tiền sử gia đình có phản ứng dị ứng nghiêm trọng cũng có thể được tiêm phòng ”.

12. Những người có hệ thống miễn dịch bị tổn hại không thể tiêm vắc-xin
Vì vắc-xin không chứa mầm bệnh sống nên sẽ không gây bệnh. Do đó, những người có hệ thống miễn dịch bị tổn hại vẫn có thể tiêm chủng. Tuy nhiên, họ có thể không xây dựng khả năng bảo vệ miễn dịch ở mức độ giống như người có hệ thống miễn dịch hoạt động đầy đủ.

CDC cũng giải thích rằng một số người có hệ thống miễn dịch bị tổn hại đã tham gia vào các thử nghiệm vắc xin:
“Những người bị suy giảm miễn dịch có thể được tiêm chủng [a] COVID-19 nếu họ không có chống chỉ định tiêm chủng. Tuy nhiên, họ nên được tư vấn về sự an toàn và hiệu quả của vắc-xin chưa được biết đến nếu bị suy giảm miễn dịch ”.

13. Người lớn tuổi không thể chủng ngừa
Đây là một huyền thoại. Hiện tại, ở hầu hết các quốc gia nơi các quan chức triển khai vắc-xin, người lớn tuổi đang được ưu tiên, vì họ có nguy cơ mắc bệnh nặng nhất.
Ngoài ra, một số thử nghiệm lâm sàng có các phân nhóm cụ thể bao gồm người lớn tuổi để kiểm tra tính an toàn của vắc-xin trong dân số này.
Ở Na Uy, 23 người già yếu đã chết ngay sau khi họ được chủng ngừa Pfizer-BioNTech. Điều này, có lẽ, giúp giải thích lý do tại sao huyền thoại này đang có được sức hút.
Cơ quan Thuốc Na Uy (NOMA) hiện đang điều tra tình hình. Steinar Madsen, giám đốc y tế tại NOMA cho biết rằng các phản ứng có hại thông thường, chẳng hạn như sốt, buồn nôn và tiêu chảy, "có thể làm trầm trọng thêm bệnh lý có từ trước ở người cao tuổi."

Madsen cũng giải thích rằng "Đây là những trường hợp rất hiếm, và chúng xảy ra ở những bệnh nhân rất yếu mắc bệnh rất nghiêm trọng. Chúng tôi hiện đang yêu cầu các bác sĩ tiếp tục tiêm vắc-xin nhưng tiến hành đánh giá thêm đối với những người bị bệnh rất nặng mà tình trạng cơ bản của họ có thể trở nên trầm trọng hơn.”

Nguồn: Medical News Magazine

Hoài Thanh dịch

Xem thêm: Vắc xin Pfizer COVID-19 tạo ra kháng thể đồng thời trong máu và sữa mẹ